28 Nëntori është dita kur shqiptarët, kudo që janë, festojnë mëvetësinë, krenarinë dhe rrënjët e tyre. Është dita e flamurit të Ismail Qemalit, e shpalljes së pavarësisë dhe e Skënderbeut — simbol i bashkimit dhe rezistencës. Kjo është festa e shqiptarëve të vërtetë, e atyre që e duan kombin pa kushte dhe pa ideologji të huaja.
Por historia jonë ofron edhe një kontrast të dhimbshëm: 29 Nëntori, data që për dekada u paraqit si “çlirimi”, ndërkohë që në realitet solli një model pushteti të importuar, të mbështetur nga strukturat jugosllave dhe emisarë serbë që ndikuan drejtpërdrejt në ngritjen e Enver Hoxhës dhe regjimit të tij.
Si erdhi Enver Hoxha në pushtet me mbështetje jugosllave
Pas Luftës së Dytë Botërore, Shqipëria u gjend në një moment kaotik, ku shumë grupe politike e shihnin veten si mbrojtës të interesave kombëtare. Në këtë periudhë të turbullt, Partia Komuniste — një organizatë e re dhe e vogël — u mbështet fuqishëm nga jugosllavët. Dokumentet historike tregojnë se:
-
Emisarët jugosllavë kishin ndikim të drejtpërdrejtë në vendimet e partisë së re komuniste.
-
Ndihma politike, ushtarake dhe logistike nga Tito e vendosi Enver Hoxhën në pozitë dominuese.
-
U krijua një varësi e thellë politike dhe ideologjike ndaj Beogradit, deri në vitet kur marrëdhëniet u prishën.
Ky pushtet i mbështetur nga jashtë solli përplasje të ashpra të brendshme dhe shpesh u përdor për eliminimin e rivalëve politikë që përfaqësonin linja ndryshe të interesit kombëtar.
Legalistët dhe Ballistët – Palët që kërkonin orientim perëndimor
Në kontrast me strukturat komuniste të ndihmuara nga Beogradi, shumë prej legalistëve dhe ballistëve përfaqësonin një orientim tjetër:
-
Legalistët, mbështetës të Mbretit Zog, shihnin Shqipërinë si një shtet që duhej ruajtur në orientim drejt Perëndimit.
-
Ballistët, pavarësisht kritikave të kohës, kishin një platformë të bazuar në integrimin kombëtar dhe kundërshtonin copëtimin e trojeve shqiptare.
-
Për ta, çlirimi nuk duhej të kthehej në varësi të një ideologjie të huaj.
Shumë prej tyre u etiketuan, u shpallën armiq dhe u përndoqën — jo thjesht si kundërshtarë politikë, por si pengesë për vendosjen e një regjimi të centralizuar e të kontrolluar.
Eliminimi i patriotëve – një nga plagët më të dhimbshme të komunizmit
Një nga aspektet më të errëta të kohës së Enver Hoxhës është goditja sistematike ndaj patriotëve shqiptarë, intelektualëve, klerikëve dhe figurave me influencë kombëtare që nuk përputheshin me linjën ideologjike. Në emër të “armiqve të popullit” u dënuan:
-
Personalitete të shquara atdhetare
-
Komandantë që kishin luftuar pushtuesin
-
Intelektualë që kërkonin një Shqipëri të hapur dhe të pavarur nga ndikimet jugosllave
Këto eliminime dobësuan shtyllat natyrore të kulturës dhe mendimit shqiptar dhe krijuan një realitet ku frika dhe censura sunduan për dekada.
Pse 28 Nëntori përfaqëson vlerat tona më të larta
28 Nëntori nuk është thjesht një datë kalendarike — është simbol i bashkimit dhe krenarisë kombëtare. Kjo festë i paraprin çdo ideologjie politike. Ajo është shenja jonë e identitetit.
Ndërsa 29 Nëntori mbetet një datë e interpretuar ndryshe, e mbushur me debat historik, 28 Nëntori ngrihet mbi të gjitha ndarjet dhe zgjedhjet politike, si dita që bashkon kombin rreth flamurit kuqezi.
Përfundim
Shqiptarët e vërtetë festojnë 28 Nëntorin sepse kjo ditë përfaqëson idealin e lirisë, të vetëvendosjes dhe të krenarisë historike. Ajo i përket gjithë shqiptarëve, pavarësisht nga bindjet individuale.
Ndërsa 29 Nëntori mbetet një kujtesë e historisë sonë të ndërlikuar — një ditë që rikthen diskutimet rreth ndikimeve të huaja, ndarjeve politike dhe plagëve të shkaktuara nga një regjim i ngritur me ndihmën e strukturave jugosllave — 28 Nëntori qëndron si themeli i identitetit tonë kombëtar.
