Norvegjia do të bëhet një tjetër vend pa duhanpirës, ata do t’i zëvendësojnë me alternativa

Sipas definicionit të Organizatës Botërore të Shëndetësisë, një vend merr statusin “vend pa tym” kur norma e duhanpirësve mes të rriturve është nën 5 përqind.

Kjo ndryshim, e shtyrë nga fakti që duhanpirësit po kalojnë në forma më të pakta të rrezikut për përdorimin e nikotinës, do të reduktojë dëmet që lidhen me duhanpirjen, mendon GSTHR.

Duhanpirja ka një ndikim të konsiderueshëm në jetën dhe shëndetin e popullsisë në Norvegji. Në vitin 2015, studiuesit zbuluan se një në pesë vdekje të parakohshme mes norvegjezëve nën 70 vjeç ishte shkaktuar nga duhanpirja, ndërsa në vitin 2021, një studim tregoi se më shumë se 8 nga 10 rastet e kancerit të mushkërive te norvegjezet mund të ishin shmangur nëse ato nuk do të kishin pirë duhan.

Në raport theksohet se Norvegjia, me Ligjin për Duhanin të vitit 1975, ka ndërmarrë masa për të zvogëluar duhanpirjen shumë para shteteve të tjera dhe është ndër pesë vendet e para në Europë në lidhje me ashpërsinë e masave për kontrollin e duhanit.

• Pavarësisht se duhanpirja është në rënie në Norvegji, gjatë dy dekadave të fundit kemi qenë dëshmitarë të një rënia të shpejtë të numrit të duhanpirësve, që ka përkoi me rritjen e përdorimit të produktit të duhanit oral “snus”. Krahasuar me duhanpirjen, snus ofron një mënyrë shumë më të sigurt për konsumimin e nikotinës, thonë nga organizata.

Sipas statistikave zyrtare të vitit 2005:

• 25% e norvegjezëve nga 16 deri në 74 vjeç kanë pirë duhan çdo ditë

• Në grupmoshën 16-24 vjeç, ky përqindje ishte 24%

• 5% e norvegjezëve nga 16 deri në 74 vjeç përdornin snus çdo ditë

Derisa në vitin 2023:

• Norma e duhanpirjes ra në 7%

• Vetëm 3% e duhanpirësve mes atyre 16-24 vjeç

• Përdorimi i produkteve të nikotinës orale u rrit në 16% te popullsia e moshës 16-74 vjeç

• Mbi dyfish më shumë njerëz tani përdorin produkte të nikotinës orale krahasuar me cigaret (16% kundrejt 7%).

Produktet e nikotinës orale si snus dhe shishet e nikotinës konsiderohen një opsion të realizueshëm për ata që duan të ndalojnë duhanpirjen, pasi ato ofrojnë një sasi të ngjashme nikotine si cigaret.

• Ndryshimet e thella në konsumimin e nikotinës në Norvegji tregojnë se statusi i Suedisë si “vend pa tym” mund të mos jetë i vetmi. Norma e duhanpirjes në Norvegji gjithashtu ka rënë për shkak të zëvendësimit të gjerë të cigareve të rrezikshme me një alternativë shumë më pak të dëmshme. Në të dyja vendet kjo ka ndodhur pa miratimin zyrtar të qeverisë. Konsumatorët vetë e kanë pranuar këtë ulje – dhe të dhënat flasin vetë për vete. Imagjinoni se çfarë mund të arrinte një strategji e integruar për uljen e dëmëve nga duhanpirja, tha David McIntosh, drejtor i agjencisë britanike për shëndetin publik KAC (Knowledge Action Change), e cila drejton projektin për uljen e dëmëve nga duhanpirja në nivel global.