Fitore e dyfishtë dhe e madhe për VMRO-DPMNE-në, fitore e pirros për BDI-në, kolaps historik i LSDM-së. Kështu mund ta përshkruani shkurt epilogun e zgjedhjeve të dyfishta të djeshme në Maqedoninë e Veriut, pas të cilave vendi fitoi për herë të parë presidente femër, dhe rregullimi dhe ndikimi i treshes së parë politike në vend u rikompozua në mënyrë dramatike.
Koalicioni i udhëhequr nga LSDM dje ka arritur rezultatin më të dobët që nga pavarësia e shtetit deri më sot. Deri më tani, rezultati më i dobët i saj ishte ai i zgjedhjeve parlamentare të 1 qershorit 2008, kur fitoi 233.284 vota dhe mori 27 mandate parlamentare. Rezultati i djeshëm prej 153.250 votash është 80.000 vota më i dobët se ai rezultat. Mirëpo, për dallim nga viti 2008, kur LSDM përjetoi një debakli nga pozita e opozitës, kolapsi i djeshëm erdhi pas shtatë viteve të qeverisjes së LSDM-së. Edhe pse Koalicioni i LSDM-së, sipas numrit të votave 153.250 (15.36%), është i dyti pas Koalicionit të VMRO-DPMNE-së me 431.251 vota (43.23%) dhe 58 mandate parlamentare, socialdemokratët ranë në vendin e tretë sipas numrit të mandateve të fituara parlamentare – 18. Për shkak të përqendrimit më të mirë të votave sipas zonave, Fronti Evropian i udhëhequr nga BDI mori 19 mandate parlamentare, pra një më shumë se LSDM. Me këtë BDI dhe koalicioni u bënë forca e dytë në Parlament, ndonëse fituan 137.486 (13.78%), gjegjësisht 15.000 vota më pak se koalicioni i LSDM-së.
Për krahasim, nëse në vitin 2008 Koalicioni VMRO-DPMNE kishte 36 mandate parlamentare më shumë se Koalicioni i LSDM-së (raporti 63:27), tani kjo diferencë arrin në 40 (58 mandate të VMRO-DPMNE kundrejt 18 të LSDM-së). Pas këtij rezultati, pasuan dorëheqjet e para të dy nënkryetarëve të partisë – Fatmir Bytyqi dhe Pero Kostadinovski, nuk përjashtohet që të pasojnë edhe të tjera para se të mbahet kongresi llogaridhënës i LSDM-së, në të cilin do të përcaktohet përgjegjësia për dështimin. Bytyqi tregoi se dorëheqja e tij do të jetë plotësisht efektive kur të njëjtën gjë do ta bëjnë edhe kolegët e tjerë që përbëjnë kryesinë e partisë, nga i pari tek i fundit.
REZULTATE TË PRITSHME, ÇFARË PASON?
Krahasimi me vitin 2008 nuk lidhet vetëm me rezultatin e keq të LSDM-së, por edhe me pritjet e BDI-së që, ashtu si atëherë, fituesi i bllokut maqedonas do të formojë qeveri me fituesin e bllokut shqiptar, i cili e korrigjoi “gabimin”. nga viti 2006, kur “fituesi BDI” mbeti jashtë Qeverisë. Por, ky parim ishte shkelur nga BDI në vitin 2017, kështu që VMRO-DPMNE gjatë fushatës njoftoi se do të diskutojë për përbërjen e qeverisë me Koalicionin opozitar VLEN, i cili dje fitoi 13 mandate parlamentare (6 më pak se Fronti Evropian i BDI-së). Partia e Ahmetit kësaj radhe nuk mund t’i drejtohet vullnetit shumicë të elektoratit shqiptar, sepse fronti është mbështetur edhe në votat e partive të tri komuniteteve tjera etnike. Në të njëjtën kohë, BDI-ja dukej se i kishte eliminuar vetë shanset për të biseduar me fituesin pasi një zyrtar i tyre dje publikoi videon e tij duke mos votuar për zgjedhjen e presidentit, gjë që u pa si një tentim për të mos arritur censusi prej 40 për qind.
“Rezultatet e zgjedhjeve parlamentare ishin të pritshme në disa segmente dhe shumë befasuese në disa segmente tjera. Ajo që priteshte ishte fitorja e Frontit ndaj VLEN, formim i grupeve parlamentare nga ‘Levica’ dhe ZNAM dhe fitorja e VMRO në nivel shtetëror. Befasitë janë rezultati katastrofal i LSDM e cila tani më është forca e tretë në Parlament me 18 mandate pas FRONTIT që doli i dyti me 19 mandate dhe derdhja e 30.000 votave të ZNAM në VMRO e cila nga 83.000 ra në 53.000 vota. Është për tu notuar fakti se pati festë në të dy taboret shqiptare por eufori pati te shtabi i VLEN të cilët edhe pse kundrejt FRONTIT humbën në raport 1.5 me 1 me mandatet e fituara dhe që është dallim i madh, vazhdojnë e thonë se do të jenë pjesë e qeverisë së ardhshme. Kjo për mendimin tim është shumë e dëmshme sepse po e ndihmon synimin e deklaruar të eksponentëve të VMRO-së për zhbërjen e Marrëveshjes së Ohrit dhe kthimin prapa në kohë kur ne shqiptarët mbivotoheshim dhe vareshim pothuajse ekskluzivisht nga vullneti politik i maqedonasve të cilët kishin pushtetin në kohë të caktuar”, ka deklaruar për KOHA, Faton Aliti, analist.
Sipas tij, kjo vardisje e VLEN për të qenë në pushtet me çdo kusht cenon seriozisht vijat e trasha të interesit tonë kombëtarë shqiptar në Maqedoni.
“Njëherit shpërfaq nevojën urgjente për të zgjeruar çështjet të cilat duhet të vendosen me shumicë të dyfishtë (Badenter), me theks të veçantë te mënyra e zgjedhjes së qeverisë në të ardhmen sepse vetëm kështu mund të sigurohet respektimi i vullnetit të shumicës së qytetarëve jomaqedomas gjatë formimit të qeverisë dhe sigurohet që ky proces mos të varet vetëm nga dëshira e mandatarit i cili mund të jetë i papërgjegjshëm si në rastin e Mickoskit tani”, potencoi ai.
E MAJTA DHE ZNAM ME 6 DEPUTETË
E Majta dhe ZNAM do të hyjnë në parlamentin e ri me nga 6 deputetë, ndonëse partia e Apasiev mori pothuajse 12 mijë vota më shumë se partia e Maksim Dimitrievskit. Apasiev tashmë ka bërë të ditur se kërkesa e parë e partisë do të jetë krijimi i një njësie zgjedhore. E Majta ka marrë 67.338 vota (6.75%) dhe me 26.000 vota më shumë ka tejkaluar rezultatin e arritur nga kandidatja e tyre për presidente, Biljana Vankovska, e cila ka fituar 41.331 vota. E kundërta është situata me ZNAM, e cila në zgjedhjet parlamentare mori 55.539 vota (5.57%), që është 28.000 më pak se votat (83.855) që mori Maksim Dimitrievski si kandidat presidencial i ZNAM-it vetëm dy javë më parë.
Ndryshe nga zgjedhjet parlamentare, zgjedhjet presidenciale do të hyjnë në histori pasi Maqedonia e Veriut mori për herë të parë presidente femër. Trendi nga raundi i parë mbeti i njëjtë edhe në të dytin – Gordana Siljanovska-Davkova mori 560.170 vota (65.14%), pra kishte më shumë se dyfish epërsi ndaj Stevo Pendarovskit, i cili mori 251.541 vota (29.25%).
Siljanovska e konsideroi faktin që për herë të parë një grua do të jetë presidente si frymëzim për gratë e zgjuara në Maqedoni. Ajo bëri të ditur se do të rrethohet me gra të ngjashme me të, të forta, të cilat mund të shprehin një qëndrim dhe ta mbrojnë atë, gjë që ajo e konsideron një hap të madh përpara dhe një hap reformues.
“Nuk është koha për përçarje, për mburrje, për triumfalizëm. Ne, unë, ata që do të jemi në detyrë, duhet të përpiqemi t’i japim fund ballkanizimit, të përpiqemi të ndihmojmë njëri-tjetrin. Në politikë nuk mund të veprosh me emocione, duhet të jesh racional. Ne duhet të fillojmë të kuptojmë njëri-tjetrin, të ndihmojmë njëri-tjetrin, jo për të kërkuar veton, por për mbështetje. E di që do të bëj gjithçka për të mbrojtur interesat shtetërore dhe kombëtare”, tha presidentja në ardhje, Gordana Siljanovska-Davkova.
