Pak njerëz e dinë se shtëpia historike ku u mbajt Kongresi i Manastirit në vitin 1908 – ngjarja që unifikoi alfabetin e gjuhës shqipe – ishte në pronësi të një figure të rëndësishme të Rilindjes Kombëtare: Fehim bej Zavalani, shkruan KohaNews.
Kush ishte Fehim bej Zavalani?
Fehim bej Zavalani (1859–1935) ishte një intelektual, publicist dhe atdhetar i shquar nga Zavalina e Librazhdit. Ai vinte nga një familje e njohur patriotësh dhe kontribuoi në mënyrë të vazhdueshme për afirmimin e gjuhës dhe identitetit shqiptar, si dhe për organizimin e çështjes kombëtare në fillim të shekullit XX.
Shtëpia e tij – vendi ku u vendos fati i alfabetit shqip
Shtëpia e Fehim bej Zavalanit në Manastir shërbeu si seli e shoqërisë “Bashkimi”, një prej qendrave më të gjalla kulturore të kohës. Pikërisht aty, nga 14 deri më 22 nëntor 1908, u mbajtën seancat kryesore të Kongresit të Manastirit, ku delegatë nga të gjitha trevat shqiptare vendosën alfabetin e përbashkët të shqipes me bazë latine.
Fehim bej Zavalani ishte jo vetëm pronar i objektit, por edhe organizues dhe mikpritës i punimeve, duke mbajtur fjalimin hyrës të kongresit. Shtëpia e tij u shndërrua në qendrën kryesore të vendimeve që sot përcaktojnë standardin e gjuhës sonë.
Pse kishte rëndësi kjo pronë?
Ndërtesa e Zavalanit u bë simbol i bashkimit kulturor dhe shpirtëror të shqiptarëve. Vendimet që dolën prej saj hodhën themelet e gjuhës moderne shqipe dhe i dhanë fund përdorimit të alfabeteve të ndryshme që e pengonin arsimin, botimet dhe komunikimin e përbashkët.
Trashëgimia e tij
Fehim bej Zavalani kujtohet sot si një personalitet i kulturës shqiptare, ndërsa shtëpia e tij në Manastir mbetet vendi ku lindi alfabeti shqip – gur themeli i identitetit kombëtar, shkruan KohaNews.
