Europa po përballet me një fazë pasigurie strategjike, ndërsa reagimet ndaj avancimit të fundit rus në Ukrainë tregojnë një bllokim të dukshëm politik. Në Bruksel, qëndrimi dominues përshkruhet me formulën “nuk ka vendime”, një shenjë e qartë e mungesës së unitetit brenda Bashkimit Evropian.
Kjo situatë u reflektua hapur edhe në Berlin, gjatë takimit të ministrave të mbrojtjes të Italisë, Gjermanisë, Francës, Polonisë dhe Britanisë së Madhe. Edhe pse këto pesë vende renditen ndër mbështetësit më të fortë të Ukrainës, samiti nuk solli asnjë qëndrim të përbashkët. Mospajtimet dolën në sipërfaqe, me Romën zyrtare që u tregua më e rezervuar për shkak të presioneve të brendshme politike. Ky kontrast thekson faktin se edhe partnerët më të afërt euroatlantikë mund të lëkunden në momentet vendimtare.
Ndërkohë, Komisioni Evropian po përgatit një kornizë ligjore për të përdorur në mënyrë të kontrolluar asetet ruse të ngrira në Evropë. Por derisa kjo strategji të konkretizohet, BE-ja mbetet pa një plan operativ, duke lënë pezull çështje kyçe si financimi i mëtejshëm i Ukrainës pas vitit 2026.
I vetmi sinjal i qartë i dalë nga diskutimet e Berlinit lidhet me industrinë e mbrojtjes: një zotim për të rritur bashkëpunimin mes vendeve anëtare dhe për të shkurtuar procedurat burokratike. Objektivi është forcimi i kapaciteteve kolektive përballë kërcënimeve të reja, sidomos atyre hibride, ku Rusia vazhdon të jetë aktor destabilizues.
Në një videomesazh të transmetuar nga Roma, Përfaqësuesja e Lartë për Politikën e Jashtme të BE-së, Kaja Kallas, paralajmëroi se investimet në mbrojtje nuk mund të shtyhen pafundësisht. “Kur e kuptojmë se na duhet mbrojtje, zakonisht është vonë. Paqja kërkon përgatitje”, u shpreh ajo.
Mesazhi qëndror është i qartë: mungesa e gatishmërisë nuk përbën vetëm rrezik sigurie, por mund të kërcënojë edhe vetë investimet në sektorë si arsimi, shëndetësia apo kultura. Për Evropën, çështja nuk është vetëm mbështetja e Ukrainës, por mbrojtja e stabilitetit të saj të brendshëm.
